Skip to content

Menu

  • Prime Pagjine
  • La Ostarie
  • Chei di Contecurte
  • Contis
    • Contis di scoltâ
  • In cjar e vues
  • Lenghe Furlane
    • Ator pes peraulis
    • Cemût si disial?
    • Cemût si zuial?
    • Cjançoncurte
    • Conte Misteriose
    • Contis Cence Cjâf
    • Ecumène
    • Ispirazions
    • Lets in Ostarie
    • Partidis di Discors
  • Contecurtârs
  • CorseCurte

Copyright Contecurte 2025 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress

Contecurte
  • Prime Pagjine
  • La Ostarie
  • Chei di Contecurte
  • Contis
    • Contis di scoltâ
  • In cjar e vues
  • Lenghe Furlane
    • Ator pes peraulis
    • Cemût si disial?
    • Cemût si zuial?
    • Cjançoncurte
    • Conte Misteriose
    • Contis Cence Cjâf
    • Ecumène
    • Ispirazions
    • Lets in Ostarie
    • Partidis di Discors
  • Contecurtârs
  • CorseCurte
30 di Març dal 2012

ce vites …

Gjenar poetic . Gjenar romantic . Gjenar sociâl
Paula Modersohn-Becker: Mari e fi, 1905

 

sfumadure
il sacrifici di animâi in profierte a Diu al jere clamât olocaust: che in grêc al significhe robe brusade dal dut, come stabilît des leçs religjoses. Vuê e ven spes doprade in riferiment ai massacris tai cjamps di concentrament de seconde vuere. Ma al è un brut erôr, pardabon (ufierte a Diu?). Chê juste e je gjenocidi. Il concet di olocaust si adate invezit par ben al cantin in leture.
jentrade
Fîs di Diu, spanîts par un pôc, fîs dal Om cjapâts sù par nuie. Sumission al precet in chê volte e imponeve che l’unic confuart dai biâts al ves une trate obleade, complete e feconde: se di no, par lôr trasgressôrs, si saressin daviertes les puartes su eterni torment. Eros: il verp, ai ruspis proibît.
Bisugnave proferî fîs gnûfs al Altissim, braçs di scree a le Braide e cjar frescje al Nemì. Simpri in sacri di norme che al jentre il plui intim, in non di un Signôr, evocât in cjastì di ogni piçule magle: a stazâ dispietât ognidun in mancjance. Cence dûl o pietât. Le pôre cussì e à jemplât l’univiers.
E tu puare mari obleade al dovê, par che restin bonades le voes di chei altris (sint les tôs valutades simpri dome pecjât): di bessole tu puartis in tai mês il fagot, a fâ cont par lôr intai agns a vignî, za savint che ben poçs viodaran le durade, crevâts intal curt di dîs in vidriç. Tant e tant il coragjo ti sburte les ores.
Di stes le tô pietas ju ilumine ducj. Ju ame in scuindon, ju strenç in dolçôr, smenteant lunc il dî ogni stent e fadie. Tu mari puare, fachine de vite che une sorte cjanine e compense cun muart: ogni dì, in cidin, tu ripiis el to puest. In cidin tu subissis. In cidin tu sopuartis. E mute tu assistis al massacri presint dai tiei gnûfs inocents.
Storiute
Su mil fruts nassûts vîfs an murive tresinte, in chê volte. A cause des infezions, de debilitazion incjarnade, di umit e frêt tes cjases malsanes. Ma si rassegnin parcè “chel che al è disponût in cîl, al cunvigne che al sei.”  Cuant che si dîs providence.
Tes veis dal invier si contin, in passade, les peraules di chê mari cjariade di fîs plens di fan: sintin les cjampanutes (chês piçules, che sunin le disparide dai fruts), si è sbrocade disint « li almancul el Signôr al à proviodût. Invezit culì nol proviôt mai ».
E nassin vecjos e patîts, pelosuts o cul mâl zâl. Bisugne batiâju di buride, parcè che cence, murint, e finiressin tal Limbo. Chei batiâts inte brute stagjon e dan une biele man a incressi le tabele, ma in compens e svolin drets in paradîs. Po se dopo le mari e vai, al è simpri cualchidun pront a dîsi « fâsint un altri, no! tu âs pûr inmò le fabriche vierte ».
E son strents in fasses, cun fûr nome il cjavut: cussì e vegnin sù drets! E le mari e pues dî « lu ai cjatât cemût che lu vevi metût jù ». Tal fratimp nol è che fos stade a fâ l’happy hour.
Ma e fâs di dut par vuardiâ les sôs creatures: in cjaristie di medisines, ur cûs su le maiute un biel cûr di stofe, cun dentri un tocut di cjandele (de Madone Cereole) un ramut di ulîf (de Domenie Ulive) e un got di aghe sante (benedide prin de Pifanie).
Le sanitât uficiâl si disinteresse de gravidance e dal part, delegâts a les comaris. Le glesie e à juste vietât ai miedis mascjos di assisti le parturient o le latoane, parcè che e je une ativitât impure, jessint impûr el cuarp de femine. Une volte i taliban ju vevin culì.
Dome el predi, tal câs, al pues lâ a dâ il vueli sant. Ce boncûr.
Le nassite istès e da dongje intal paîs motîf di ligrie, anunziât ancjemò des cjampanes: cuntun sun diviers. Cjampanutes di Sant Lenart / sunait di fieste e sunait fuart / che i vuestris glons a mil a mil / si spandin vie pal alt dal cîl.
Cuant che le gnot si spant intai cjamps par lâ a scrufuiâsi sui cops, les ultimes bores tal camin si ingrisissin in cinise. Inmò une cjalade al ultin de cove, compagnant chês sossedades cuntun cisic in seren:  « e ven chê di Peonis / cuntun pâr di dalminonis / cuntun pâr di çuculuts / par indurmidî chei fruts … a glorie di Diu, ancje par vuê ! … e voaltris grancj vêso dite le orazion? sù cun me … Paternoster … » – Paternoster, quit squit / e son trê dîs ch’a no lu ai dit / e se mê mari no mi da pan / no lu dîs nancje doman / cjo mo’ – cussì tu imparis.
Amedeo Giacomini (1939-2006), scritôr e poete di Varmo, premi Risit d’aur 1988, al à butât jù un preiere che tache cuntune invocazion: Signôr, ch’i tu nus âs fas nassi par câs / no volûs, che la fan, pai fîs, no si la vûl …
par finî cuntun invit: torne cajù tra nô, Signôr / torne: / tu sês perdonât…
di el fari
#223
Tags: El Fari

Lasse une rispueste Cancele rispueste

La tô direzion di pueste eletroniche no sarà publicade. I cjamps domandâts a son segnâts tant che *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Libris

Tu Scrivarâs une Conte
La Stagjon des Contis
Cuviertine dal libri Lis Contis dal Mês
Lis Contis dal Mês

Scrivinus a contecurte[at]gmail.com

Jentre te Liste di Contecurte

I tiei dâts a saran mantignûts privâts e no saran condividûts cun altris. A saran doprâts dome par mandâti lis novitâts di Contecurte.

Cjale la tô casele di pueste (se al covente viôt ancje te cartele spam) par confermâ la iscrizion. Cence conferme no podin mandâti nissun messaç.

Dutis lis contis

Ultins coments

  1. Taleban Furlan on LCPBDM #2.1 – Balâ di bessole22 di Otubar dal 2025

    Juste! Chei di vuê a i larès taiadis lis vorelis, no si meretin di scoltâ nuie, parcè che dome la…

  2. Anonim on LCPBDM #2.1 – Balâ di bessole21 di Otubar dal 2025

    Cul rispiet a ogni persone sul plasè di sintî musiche , lis cjançons di vuê no rivaran mai a fa…

  3. Anonim on LCPBDM #2.4 – Murî21 di Otubar dal 2025

    biele. brâf

A son passâts pe Ostarie

Adelmo Della Bianca Alessandro Valoppi Alessia Meacci Alessio Ecoretti Angelo Floramo Augusto Bornancin Barbara Battel Bepi Zefon Carli Pup Cecilia Liva Checo Tam Christian Romanini Covidcurte Day Cristina degli Uomini Davide Peressoni Di Suald DoneBete Dree Venier Eduart Baschera Egle Taverna El Fari Eline Enrico Tomasi Eowin Fantacorsecurte Ferdinando Passone Francesca Giorgetti Franco Marchetta Franco Vigo Frank Spada Fuguline Fulvio Romanin Gaetan Cogôi Galliano di Buenos Aires Gianfranco Pellegrini Gianluca Franco Giuliana Pellegrini Guido Covàs Isa Dorigo Ivano Urli Jacum Tiburzi Jacum Trevisan Jaio Furlanâr Javier Moscufo L'Antescûr Laura Dri Laurin Zuan Nardin Lenart Gjavedon Leonore Lorele la Morete Luche Bagnarol Luciano Marinig Lupo Manarie Maghe Olstrele Marcello Marangone Marcelo Del Mestre Margarite Cogôi Maria Veronica Moscufo Mario Facile Marisa Gregoris Mariute Massim Furlan Maurizio Di Fant Maurizio Mattiuzza Michele Vuardianut Calligaris Michêl Londar Milio dai cjans Nello Malisano Noemi Salva Norma Romotowski O. Zete Pablo Gortan Pablo Martres Passadôr Patrizia Torossi Pauli Fantini Pauli Jacuz Pieri Moràs Pierina Gallina Plume di Ingjustri Rafaêl Serafin Renzo Brollo Renzo Turùs Ricardo Gregoretti Ricart Tiburzi Rudy Citòs Sandri Carrozzo Scoltecurte Silva Ganzitti Silvana Zanella Spirt Anonim Stefano Gasti Stefano Lombardi Stiefin Asquini Stiefin Morat Stiefin Stefanut Stralunade Tiziana Novello Tommaso Pascolo Zorz Cesaratto

Gjenars di Contis

  • Gjenar di orôr
  • Gjenar Dramatic
  • Gjenar erotic
  • Gjenar fantasience
  • Gjenar fantastic
  • Gjenar ironic
  • Gjenar neri
  • Gjenar Par Fruts
  • Gjenar poetic
  • Gjenar politic
  • Gjenar poliziesc
  • Gjenar romantic
  • Gjenar sientific
  • Gjenar sociâl
  • Gjenar storic
  • Gjenar sureâl
  • Gjenar zâl

Amîs de Ostarie

  • Centri Lidrîs Furlanis
  • Comitât 482
  • Comitât Friûl
  • Divine Comedie par furlan
  • Dizionari Biografic dai furlans
  • Gnognosaurs
  • Internazionalitari
  • Leturis di ca da l’aghe
  • Lidrîs e Butui
  • Sociedad Friulana Buenos Aires
  • Sorestans e Sotans
  • Tiere dai Paris

Radio Onde Furlane

Par donâ il 5x1000 a Onde Furlane al baste meti
il codiç 02650850304 cuant che si compile la
declarazion dai redits.

Spaccio Raffl

Dal lunis al sabide 8:30 - 12:30 a Gjalarian

Avertence

Chest sît, jessint inzornât cence nissune periodicitât, nol pues jessi intindût come un prodot editoriâl, intal sens de leç n. 62/2001.

Lis imagjinis publicadis a son cjoltis dal web, furnidis dai utents o de inteligjence artificjâl e a son stadis judicadis di domini public. Ducj chei che a podin svantâ dirits su di lôr e a vessin voie di fâlis gjavâ, a podin scrivi ae nestre direzion di pueste.

Prime di mandânus une conte us invidìn a lei la pagjine dai conseis.

Copyright Contecurte 2025 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress